Na tropie zespołu De Quervaina
W ostatnim czasie trafiło do mnie sporo osób z dość konkretnie zlokalizowaną dolegliwością. Moi pacjenci odczuwali ból na przedramieniu poniżej kciuka, co jest charakterystyczne dla zespołu De Quervaina, i właśnie z takim rozpoznaniem do mnie trafiali. Zespół De Quervaina bardzo im dokuczał. Pod tą nazwą kryje się stan zapalny pochewki ścięgnistej mięśni odpowiedzialnych za odwodzenie i prostowanie kciuka. Teoretycznie sprawa wydawała się jasna – jest rozpoznanie, trzeba wdrożyć leczenie. Praktyka kliniczna lubi jednak zaskakiwać…
-
Czy to rzeczywiście zespół De Quervaina?
Według ogólnodostępnych, tradycyjnych źródeł zespół De Quervaina powstaje głównie w wyniku przeciążenia spowodowanego długą i monotonną pracą kciuka oraz w wyniku urazów nadgarstka. Po dokładniejszym badaniu okazało się, że u wszystkich pacjentów z domniemanym zespołem De Quervaina, którzy pojawiły się u mnie w gabinecie, bolesna jest nie tylko okolica poniżej kciuka. Tkliwe okazywały się tkanki mięknie odpowiedzialne za zginanie zarówno w przedramieniu jak i ramieniu. Mało tego – nawet mięsień piersiowy mniejszy rozpostarty na żebrach okazywał się bolesny. Sam stawa barkowy u moich pacjentów był przesunięty do przodu względem drugiego. Na podstawie obserwacji dolegliwości bólowych wydawało się, że gdyby wszystkie bolesne mięśnie się skurczyły, cała kończyna mogłaby się zwinąć.
-
Co NAPRAWDĘ jest przyczyną zespołu De Quervaina?
Według pracy Dunn i wsp. (2019) nie ma związku przyczynowo skutkowego między zespołem De Quervaina, a przeciążeniem czy urazami. Należy podkreślić, że jest to praca bardzo aktualna. Żadne dotychczasowe badania nie potwierdziły ogólnie uznanej teorii jakoby ból był spowodowany przez przeciążenia. Jako główną przyczynę dolegliwości autor podaje uwarunkowania genetyczne i anatomiczne.
-
Jak leczyć zespół De Quervaina?
Karapaplan i wsp.(2018) potwierdzają skuteczność mało inwazyjnego zabiegu operacyjnego (wykonuje się go średnio w 14 minut) w sytuacji kiedy nie pomagają inne formy leczenia (fizjoterapia, rehabilitacja, terapia manualna, zabiegi). Leczenie chirurgiczne rzeczywiście może być pomocne, zwłaszcza jeśli potraktuje się zespół De Querwaina jako mechaniczną dysfunkcję anatomiczną, którą należy usunąć. Autorzy wskazują na niewielki stopień powikłań, który moim zdaniem mógłby zostać zniewalany dzięki rehabilitacji.
Jednak nikt nie pisze o tym by dolegliwości bólowe pojawiały się poza typowym dla problemu obszarem tj. poniżej kciuka. Co zatem dolega moim Pacjentom? Przypominam, że dokuczał im ból ramienia, ból przedramienia i ból mięśnia piersiowego mniejszego, co udało mi się wykazać w dokładnym badaniu przedmiotowym.
-
A może to taśma?
Ból ciągnący się przez całą długość kończyny górnej skojarzył mi się z taśmami mięśniowymi. Po dalszych poszukiwaniach natknąłem się na opracowanie, które wskazało na jedną z anatomicznych taśm Mayersa – chodzi o taśmę głęboką przednią kończyny górnej. Okazało się, że taśma ta pokrywa się z całym bolesnym obszarem. Jeśli wyobrazimy sobie, jak skracamy taśmę, wówczas cała kończyna wydaje się zwijać tak jak opisałem to powyżej.
Wniosek był jednoznaczny. Moi pacjenci nie cierpieli wcale na zespół De Quervaina. Dolegało im wzmożone napięcie całego ciągu mięśni pracujących razem.
Ale co spowodowało taki stan rzeczy?
-
Rozwiązanie zagadki
Rozmowa z Pacjentem stanowi podstawę dla trafnej diagnozy. Nie wystarczy ograniczać się do tematu dolegliwości i bólu. Gdy dłużej porozmawiałem z moimi Pacjentami okazało się, że pomimo licznych różnic – jedno ich łączy. Tym co łączyło moich Pacjentów z bólem kciuka było to, że byli świeżo upieczonymi rodzicami. Ich małe dzieci miały nie więcej niż kilka miesięcy. Małe dziecko wymaga noszenia, a preferowana przez rodziców pozycja zwykle angażuje pracę mięśni w obrębie wspomnianej taśmy mięśniowej.
Znalazłem informacje iż potocznie zespół De Quervaina nazywano „kciukiem matki”. Skoro brakuje dowodów na udział przeciążeń i urazów w powstaniu zespołu De Quervaina, być może „kciuk matki” i ww. zespół to dwa zupełnie różne schorzenia?
Zapraszamy na Spotify, gdzie możesz posłuchać naszego Podcastu o Zdrowiu!
Jeśli uważasz nasze treści za wartościowe podziel się nimi z bliskimi osobami lub napisz komentarz. To pomaga nam zwiększyć zasięg i dotrzeć naszym materiałom do szerszego grona odbiorców, dla których dbanie o zdrowie jest ważne.
Jeśli chcesz jeszcze lepiej dbać o zdrowie dołącz do naszej bezpłatnej grupy facebookowej gdzie otrzymasz od nas w prezencie więcej materiałów i wsparcie społeczności. Zapraszamy Cię także do polubienia naszej strony na FB, dzięki temu będziesz na bieżąco ze wszystkimi naszymi publikacjami.
Wnioskami i pytaniami możesz się z nami podzielić w komentarzach. Odpowiadamy zwykle we wtorki i piątki. A tymczasem bądź zdrów! Bądź zdrowa!
Bibliografia:
Dunn, J., Nesti, L., & Polmear, M. (2019). Dispelling the Myth of Work-Related de Quervain’s Tenosynovitis. Journal of Wrist Surgery. doi:10.1055/s-0039-1677741
Karakaplan, M., Ertem, K., Canbay, A., Aslantürk, O., & Yoloğlu, S. (2018). One portal endoscopic release of the first extensor compartment in de Quervain’s disease. Acta Orthopaedica et Traumatologica Turcica. doi:10.1016/j.aott.2018.10.004
