Pierwsze trzy miesiące życia dziecka to prawdziwa rewolucja dla rodziny i malucha. Każdy z nas przeszedł w swoim życiu ten niesamowity okres rozwoju. W ciągu zaledwie jednego roku życia przechodzimy ze stanu leżących i nieporadnych stworzonek do istot zdolnych do w miarę samodzielnego poruszania się. Generalnie okres w którym dziecko powinno opanować chód mieści się w przedziale od 12 do 15 miesięcy. Idealny czas dla rozwoju chodu zamyka się w okresie roku, jednak dodatkowe 6 miesięcy rezerwy pokazuje, jak indywidualny jest to proces. Najważniejsze to znać normy, a w razie niepokoju wiedzieć gdzie szukać pomocy. Postaram się zatem przybliżyć jakie “kamienie milowe” i umiejętności osiąga dziecko w kolejnych kwartałach życia.
Rozwój motoryczny i poznawczy: pierwsze trzy miesiące życia dziecka
W tym czasie dziecko uczy się kontrolować swoje ciało, oraz buduje podstawę dla dalszego rozwoju. Najważniejsze osiągnięcia to:
a. pojawienie się oraz stopniowe zanikanie (do 6 tyg) prymitywnych odruchów (np. odruch Mora czy automatyzmu chodu),
b. wodzenie wzrokiem,
c. możliwość ruchu kończyn i głowy, bez ruchu całego ciała,
d. ruch gałek ocznych, bez ruchu głowy,
e. w leżeniu na plecach ręce sięgają do lini pośrodkowej ciała i do ust,
f. w leżeniu na plecach nogi mogą być oderwane od podłoża,
g. w leżeniu na brzuchu dziecko podpiera się na przedramionach.
W pozycji na brzuchu początkowo dominuje zgięciowe ustawienie kończyn przez co dziecko wygląda komicznie – opiera się na twarzy, mostku i przedramionach, a kończyny dolne są ugięte i zdają się być oderwane od podłoża. Z czasem ok 8 tyg podstawa podparcia przesuwa się z mostka na nadbrzusze. Lepiej udaje się też podpór na przedramionach. Dalej pod koniec kwartału powiększeniu ulega podstawa podparcia. Łokcie przesuwają się do przodu przed linie barków, a podparcie z brzuszka przesuwa się na miednicę. Ręce stają się bardziej otwarte oraz nie służą już do podporu. Cały czas trwa walka z grawitacją.
W pozycji na plecach dziecko zaczyna fiksować wzrok na przedmiocie. Pojawia się wzorzec ruchowy dla całego ciała zwany pozycją szermierza. Około 8 tygodnia życia dziecko zaczyna badać swoje ręce. Spotykają się one nad linią pośrodkową ciała. Następnie przesuwają się bliżej pola widzenia dziecka i wędrują do ust. Ta koordynacja oko-ręka-usta jest postawą dla kolejnych umiejętności manualnych. Pod koniec 3 miesiąca życia zwiększa się powierzchnia podparcia, jednocześnie mimo dużej aktywności kończyn dziecko nie przewraca się. Zaczyna pojawiać się też celowe chwytanie zabawek, któremu towarzyszy reakcja całego ciała, jakby dziecko chciało całym sobą złapać przedmiot. Pozycja ta ma na celu między innymi wzmocnić mięśnie tułowia, ponieważ ich siła konieczna jest do dalszej pionizacji ciała.
Rozwój społeczny
Dziecko rozwija również techniki komunikacji. Na początku jest to mowa ciała oraz mimika twarzy. W pierwszych chwilach życia noworodka, ukierunkowany jest on gółwnie na zdobywanie pokarmu. Kluczowe są tu odruchy szukania i ssania. Sam akt karmienia piersią stanowi dla dziecka nie tylko sposób na zdobycie pokarmu, ale i niesamowie ćwiczenie aparau mowy. Czynność ta rozwija motorykę oraz jest o wiele bardziej wymagająca dla dziecka niż karmienie butelką. Z wiekiem zwieksza się też różnorodność płaczu oraz pojawiają się głoski:
⦁ w 1 miesiacu, głoski dźwięczne a, e, ehe, he.
⦁ W 2-3 miesiacu głoski gardłowe rrroraz głoski dźwięczne. Pojawia się dialog dziecka z samym sobą oraz “odpowiadanie napytania”
Dziecko ukończywszy 3 miesiąc życia powinno się uśmiechać w odpowiedzi na uśmiech oraz dłużej zatrzytmywać wzrok na twarzach.
Te wielkie zmiany zachodzą w ciągu zaledwie trzech krótkich miesięcy, a przed dzieckiem stoją kolejne wyzwania dalszych etapów życia.
Jeśli uważasz nasze treści za wartościowe podziel się nimi z bliskimi osobami lub napisz komentarz. To pomaga nam zwiększyć zasięg i dotrzeć naszym materiałom do szerszego grona odbiorców, dla których dbanie o zdrowie jest ważne.
Jeśli chcesz jeszcze lepiej dbać o zdrowie dołącz do naszej bezpłatnej grupy facebookowej gdzie otrzymasz od nas w prezencie więcej materiałów i wsparcie społeczności. Zapraszamy Cię także do polubienia naszej strony na FB, dzięki temu będziesz na bieżąco ze wszystkimi naszymi publikacjami. Posłuchaj też naszego Podcastu o Zdrowiu na Spotify.
Wnioskami i pytaniami możesz się z nami podzielić w komentarzach. Odpowiadamy zwykle we wtorki i piątki. A tymczasem bądź zdrów! Bądź zdrowa!
Bibliografia:
Orth H. Terapia metodą Vojty. pod red. Joanny Surowińskiej, Elsecier Urban & Partner, Wrocław 2013
[…] może zainteresuje Cię również, jak kształtuje się rozwój motoryczny dziecka w pierwszym kwartale życia? Wejdź i […]
[…] na temat tego, czego oczekiwać w rozwoju ruchowym dziecka na danym etapie życia (zobacz też: rozwój psychomotoryczny dziecka w pierwszym kwartale życia, rozwój psychomotoryczny dziecka w drugim kwartale […]
[…] koniecznie poprzednie artykuły o rozwoju dziecka: Rozwój psychomotoryczny w pierwszym kwartale, Rozwój psychomotoryczny w drugim […]
[…] rozwój psychomotoryczny w pierwszym kwartale życia 1-3 mż […]