Terapia poliwagalna to relatywnie nowy rodzaj terapii, który koncentruje się na wpływie stresu na nasze zdrowie psychofizyczne. Ta teoria i praktyka wykorzystuje wiedzę na temat układu nerwowego, aby pomóc pacjentom lepiej zrozumieć swoje emocje i zwiększyć swoją odporność na stres. O teorii poliwagalnej pisaliśmy więcej tutaj, zaglądnij jeśli interesuje Cię ta tematyka.
W tym artykule omówimy na czym polega terapia poliwagalna i jakie techniki są stosowane w trakcie sesji terapeutycznych. Opowiemy również o tym, jakie korzyści może przynieść terapia poliwagalna i jaki specjalista zajmuje się tą formą terapii.
Jeśli lubisz słuchać podcastów na Spotify opublikowaliśmy więcej treści na temat teorii poliwagalnej.
Czym jest teoria poliwagalna?
Terapia poliwagalna czerpie z teorii, która została opracowana przez dr. Stephena Porgesa w latach 90. XX wieku. Teoria ta opiera się na założeniu, że układ nerwowy autonomiczny człowieka składa się z trzech odrębnych, ale ze sobą powiązanych gałęzi: nerwu błędnego części brzusznej i grzbietowej) i układu współczulnego. Każda z tych gałęzi jest odpowiedzialna za reakcję organizmu na różne sytuacje i stresory.
Według teorii poliwagalnej, mamy do dyspozycji trzy stany pobudzenia autonomicznego:
- stan błędny brzuszny, optymalny dla człowieka stan zaangażowania społecznego,
- stan współczpolny: stan pobudzenia do walki lub ucieczki, w którym jesteśmy zmobilizowani do stawiania czoła wyzwaniom,
- stan błędny grzbietowy: stan zamrożenia, skrajnego stresu i wycofania z aktywności.
Wszystkie stany są fizjologicznie prawidłowe i potrzebne do przetrwania. Problem pojawia się, kiedy mamy tendencję do utykania w którymś z nich, albo mamy małą elastyczność i znikomą zdolność do powrotu do równowagi, po ustaniu stresora.
W sytuacji zagrożenia lub stresu, organizm zaczyna działać na jednym z trzech poziomów, co wpływa na reakcje emocjonalne i zachowanie. Przykładowo, gdy człowiek odczuwa niepokój lub strach, aktywuje się poziom walki lub ucieczki, co prowadzi do zwiększenia napięcia mięśniowego, przyspieszenia tętna i oddychania. Gdy sytuacja staje się zbyt trudna do zrozumienia lub przewidzenia, organizm może przejść na poziom zamrożenia lub przerażenia, co prowadzi do uczucia oszołomienia, bezradności i utraty kontroli.
Jak działa terapia poliwagalna?
Terapia poliwagalna wykorzystuje teorię poliwagalną, aby pomóc pacjentom w poprawie funkcjonowania ich układu nerwowego i zmniejszeniu napięcia emocjonalnego. Terapeuci, którzy stosują techniki terapii poliwagalnej, pomagają pacjentom w identyfikacji i zrozumieniu, na jakim poziomie układu nerwowego się znajdują i jakie reakcje fizjologiczne i emocjonalne występują u nich w danym momencie. W oparciu o te informacje, terapeuci prowadzą swoich pacjentów przez różne ćwiczenia i wizualizacje, które pomagają im regulować aktywność układu nerwowego i poprawiać funkcjonowanie organizmu.
W terapii poliwagalnej stosuje się wiele różnych technik, w zależności od potrzeb pacjenta i jego indywidualnych wymagań. Jedną z najczęściej stosowanych metod jest nauka prawidłowego oddychania, które pomaga w regulacji napięcia mięśniowego i zwiększa poziom tlenu we krwi. Inną popularną techniką jest mindfulness lub medytacja, która pomaga w redukcji stresu i poprawia ogólne samopoczucie. Terapia poliwagalna wykorzystuje również terapię ruchową, jogę, tai chi i inne techniki pracy z ciałem, które pomagają w redukcji stresu, poprawie równowagi emocjonalnej i fizycznej, a także wzmocnieniu układu nerwowego.
Jakie korzyści może przynieść terapia poliwagalna?
Terapia poliwagalna może przynieść wiele korzyści dla pacjentów, którzy borykają się z różnymi problemami emocjonalnymi i fizycznymi. Dzięki technikom stosowanym w terapii poliwagalnej, pacjenci mogą poprawić swoje zdrowie psychiczne i fizyczne, zmniejszyć poziom stresu i napięcia, poprawić jakość snu, a także wzmocnić układ odpornościowy.
Jednym z najważniejszych korzyści terapii poliwagalnej jest jej zdolność do regulacji aktywności układu nerwowego. Poprawa funkcjonowania układu nerwowego może przynieść wiele korzyści dla pacjenta, w tym zmniejszenie poziomu napięcia mięśniowego, zwiększenie poziomu energii i redukcję bólu. Może się także przyczynić do lepszego funkcjonowania w relacjach interpersonalnych i pomóc w redukcji objawów chorób psychosomatycznych, takich jak choroby serca, choroby trawienne, choroby autoimmunologiczne i wiele innych.
Kto zajmuje się terapią poliwagalną
Teoria poliwagalna ma dość duży potencjał integratywny, oznacza to, że wielu specjalistów innych dziedzin może włączać teorię poliwagalną do swojej praktyki klinicznej, niezależnie od pierwotnego wykształcenia. Terapia poliwagalna jest stosowana przez różnych specjalistów, w tym psychoterapeutów, psychiatrów, terapeutów zajmujących się traumą i stresowymi zaburzeniami, fizjoterapeutów, a także innych profesjonalistów zajmujących się zdrowiem i dobrym samopoczuciem.
W naszym gabinecie zarówno psychoterapeuci jak i fizjoterapeuci znają teorię poliwagalną i stosują ją w praktyce. Umów się już dzisiaj.
