Więź ojca z dzieckiem

Zwykle badacze opisując relację niemowlęcia z opiekunem koncentrują się na relacji z matką. Ojciec jako rodzic do niedawna nie był przedmiotem zainteresowania naukowców, a jeśli już ktoś się zastanawiał nad tym jaka jest rola ojca w rodzinie,  zazwyczaj skupiał się na tym, jak relacja ojca z matką wpływa na dziecko. I rzeczywiście – jeśli przyglądamy się relacjom dziecka z rodzicami, natura zdaje się w tym układzie faworyzować kobiety. To w łonie matki rozwija się dziecko, ona ma okazję pierwsza czuć jego ruchy. To jej nastroje i stany emocjonalne wpływają na płód z uwagi na unikalne połączenie jakie występuje w ciąży między matką a dzieckiem. Koniec końców – jeśli kobieta zdecyduje się karmić piersią, to ona jest jedynym bądź głównym źródłem pokarmu dla niemowlęcia. Jak się okazuje ojcowie często czują się w tej sytuacji raczej kiepsko. Na szczęście w ostatnim czasie relacja ojca z niemowlęciem zaczęła bardziej interesować psychologów i przedstawicieli innych dyscyplin naukowych. Miejmy nadzieję, że w miarę pojawiania się wyników badań wzrośnie świadomość społeczna dotycząca tego, że nawiązanie relacji między ojcem a niemowlęciem to nie egzotyczny wymysł, ale stan normalny, pożądany i korzystny dla wszystkich zainteresowanych! 

Karmienie piersią z perspektywy ojca

Siholta i wsp. (2019) opublikowali przegląd badań na temat tego, jak mężczyźni spostrzegają karmienie piersią. Okazuje się na przykład, że ojcowie, których partnerki karmią piersią mają niższą jakość życia niż  ojcowie dzieci karmionych butelką. Z innych badań wynika, że mężczyźni spostrzegają karmienie piersią jako zdrowe i korzystne dla ich dzieci, ale czują się wykluczeni z tego procesu i szukają innych sposobów aby zademonstrować swoją użyteczność. Na podstawie kolejnych badań naukowcy zauważyli, że mężczyźni często mają problem z oddzieleniem seksualnego charakteru piersi od aktu karmienia, jakkolwiek uważają karmienie piersią za piękne. Niespełna 66% ojców nie ma nic przeciwko temu, by ich partnerki karmiły piersią w miejscach publicznych. Jednocześnie kobiety deklarują, że karmienie piersią jest łatwiejsze przy wsparciu partnera. Zacytowałam tylko niektóre z poddanych analizie badań – zainteresowanych odsyłam do artykułu. Generalnie można zauważyć, że wokół karmienia piersią pojawia się wiele problemów, nie tylko dla matki.

Ojcowie, którzy wzięli udział w badaniach deklarują, że potrzebują wsparcia informacyjnego – chcą wiedzieć więcej o karmieniu piersią, znać zalecenia dietetyczne dla swoich partnerek, potrzebują wiedzieć gdzie szukać pomocy jeśli pojawią się trudne emocje związane z poczuciem wykluczenia, oraz jak znaleźć rzetelne wskazówki dotyczące wspierania partnerki np. kiedy pojawiają się zastoje, lub karmienie piersią okazuje się niemożliwe.

Wielu mężczyznom trudno jest się odnaleźć w sytuacji karmienia piersią – uważają, że posiadają za mało informacji oraz są przekonani, że ich potrzeby są drugorzędne, więc koncentrują się na potrzebach matki i dziecka. Być może to właśnie dystansowanie się od własnych potrzeb jest przyczyną niższej jakości życia u tych ojców.

Więź ojca z dzieckiem

DeMontigny, Larivière-Bastien, Gervais, St-Arneault, Dubeau i Devault (2018) sugerują, że można wesprzeć poczucie skuteczności ojców przez zachęcanie ich do angażowania się w inne rytuały związane z opieką nad niemowlęciem – w wielu rodzinach to ojciec kąpie dziecko, co staje się wspaniałą okazją do wspólnego spędzania czasu i zabawy. Zdaniem badaczy ojcowie mogą spędzać czas sam na sam z dzieckiem po karmieniu, albo przed snem, a w mojej opinii kiedy tylko mają na to ochotę! Dla matek karmienie piersią też jest wysiłkiem więc zaangażowanie się partnera może okazać się tu dużą pomocą. Laktator to wspaniały wynalazek – ojcu daje możliwość karmienia dziecka naturalnym pokarmem, a matka może mieć dzięki niemu wychodne.

Wystarczająco dobry ojciec

Uważam, że jeśli ojciec ma trudność w zaangażowaniu się w relację z małym dzieckiem, rolą jego partnerki jest go w tym wesprzeć. Jeśli mąż/partner ubiera dziecko inaczej, karmi je inaczej, albo inaczej nosi to dobrze, dziecko ma okazję doświadczyć różnorodności. „Inaczej” nie znaczy „gorzej”! Ojca można docenić za jego pomoc i wysiłki zamiast informować, że powinien coś zmieniać w swoim postępowaniu. Prawdopodobnie kolor rajtek, wybór kremu do pupy albo tempo podania smoczka nie ma aż tak dużego znaczenia. Ostatnio widziałam jak starsza ciocia z troską pytała bratanka czy nie boi się podnosić swojej miesięcznej córeczki. Warto nadmienić, że córeczka jest jego trzecim dzieckiem, nie boi się zatem i puścił te słowa mimo uszu. Gdyby jednak wątpił w swoje kompetencje, takie życzliwe pytania tylko by go w tym utwierdziły.

W większości przypadków ojcowie stają się wystarczająco dobrymi ojcami gdy im się w tym po prostu nie przeszkadza.

W tym miejscu chciałabym przypomnieć, że potrzeba krytykowania innych często pojawia się w odpowiedzi na niepewność co do swoich kompetencji. Mama która stara się wszystko robić najlepiej i boi się krytyki teściowej, własnej mamy, babci, pani w sklepie, innych mam na placu zabaw i Bóg wie kogo jeszcze, będzie bardziej skłonna krytykować swojego partnera, bo mocno wierzy, że w wychowaniu jest jakiś uniwersalny przepis na sukces. Dlatego tak ważne jest aby w rodzicielstwie wspierać się nawzajem. A kiedy górę biorą emocje, co często zdarza się ludziom niewyspanym, lepiej dać sobie chwilę czasu i poczekać na powrót zdrowego rozsądku. (Zobacz artykuł pt. wystarczająco dobra matka)

Relacja ojca z nienarodzonym dzieckiem

Ojcowie nie są skazani na czekanie do narodzin aby nawiązać relację z dzieckiem. Jestem przekonana, że budowanie relacji już na etapie ciąży pomoże być blisko siebie po narodzinach.

W prezencie dla wszystkich ojców oczekujących narodzin swojej Pociechy zamieszczamy poniżej nagranie relaksacji pogłębiającej kontakt z nienarodzonym dzieckiem. Całej rodzinie życzymy miłego słuchania!

Posłuchaj na Spotify naszego Podcastu o zdrowiu!

Jeśli uważasz nasze treści za wartościowe podziel się nimi z bliskimi osobami lub napisz komentarz. To pomaga nam zwiększyć zasięg i dotrzeć naszym materiałom do szerszego grona odbiorców, dla których dbanie o zdrowie jest ważne.

Jeśli chcesz jeszcze lepiej dbać o zdrowie dołącz do naszej bezpłatnej grupy facebookowej gdzie otrzymasz od nas w prezencie więcej materiałów i wsparcie społeczności. Zapraszamy Cię także do polubienia naszej strony na FB, dzięki temu będziesz na bieżąco ze wszystkimi naszymi publikacjami.

Wnioskami i pytaniami możesz się z nami podzielić w komentarzach. Odpowiadamy zwykle we wtorki i piątki. A tymczasem bądź zdrów! Bądź zdrowa!

Bibliografia

Sihota, H., Oliffe, J., Kelly, M. T., & McCuaig, F. (2019). Fathers’ Experiences and Perspectives of Breastfeeding: A Scoping Review. American Journal of Men’s Health, 13(3), 155798831985161. doi:10.1177/1557988319851616

deMontigny, F., Gervais, C., Larivière-Bastien, D., & StArneault, K. (2018). The role of fathers during breastfeeding. Midwifery, 58, 6–12. doi:10.1016/j.midw.2017.12.001