Niejadki a styl wychowania

Wyobraź sobie sytuację, że jesteś w restauracji i zamawiasz posiłek: masz ochotę na burgera z dziczyzną, a kelner od stóp do głów mierzy Cię wzrokiem i mówi „Dam Panu/Pani sałatkę. Sałatka jest zdrowa”.

Inny obrazek: po obiedzie, kelner zamiast pytać czy smakowało mówi: „A ziemniaczki czemu nie zjedzone? Kucharzowi będzie smutno, że nie zjadł Pan/Pani ziemniaczków. Wie Pan/Pani, że nie wszystkich stać na jedzenie w tej restauracji? Chyba więcej Pan/Pani nie ugościmy… Przecież dzieci w Afryce głodują! Będzie Pan/Pani tu siedzieć dopóki nie zje ziemniaczków.”

Pewnie w podobnej sytuacji po prostu opuścisz lokal i nie zawitasz do niego nigdy więcej, dziecko nie ma takiego komfortu. Rodzice stosujący podobną taktykę oczywiście mają jak najlepsze intencje: chodzi o to, aby ich dziecko miało pod dostatkiem składników odżywczych w diecie, żeby było zdrowe i silne. A że przy okazji je do czegoś przymuszą… Trudno, nie ma rozwiązań idealnych. Niestety – z badań Podlesak (2017) wynika, że podobne praktyki przynoszą odwrotny do zmierzonego rezultat, skutkują po prostu większą wybiórczością pokarmową. Ale po kolei.

Po czym poznać „niejadka” – Niejadki a styl wychowania

Około 50% dwulatków grymasi przy jedzeniu, co przejawia się niechęcią do próbowania nowych smaków, jedzeniem tego samego na okrągło lub po prostu preferowaniem nieodpowiednich (niezdrowych) pokarmów. Niechęć do jedzenia może mieć różne przyczyny i nasilenie, jednak bardzo często budzi niepokój rodziców.

         Niejadki a styl wychowania

Podlesak i wsp. zbadali jaka jest zależność między nawykami żywieniowymi dzieci, a stylem wychowania, jaki stosują rodzice (por. styl autorytarny, autorytatywny i permisywny). Autorzy wyróżnili zachowania charakterystyczne dla „niejadków” i sprawdzili w których rodzinach występują najczęściej.

Oto jakie zachowania zaobserwowano u dzieci z rodzin różniących się stylem wychowania:

Styl autorytatywny, autorytatywny i permisywny

• Kończy posiłek później niż reszta rodziny
• Wykazuje oznaki niezadowolenia, gdy posiłek nie jest przygotowany właściwie.

Styl autorytarny i permisywny:

• Dziecko jest zaniepokojone i nerwowe przed posiłkiem
• Jest niezaangażowane i wyłączone podczas jedzenia posiłku.
• Krzywi się ze wstrętem na widok jedzenia
• Płacze lub jest poddenerwowane gdy widzi lub je pewne pokarmy
• Dokładnie sprawdza pożywienie zanim skosztuje
• Woli pić płyny niż zjadać posiłki
• Wymaga specjalnego sposobu podania lub przygotowania posiłku
• Jest bardzo wybredne

Styl permisywny

• Dziecko kłóci się i walczy przed posiłkiem
• Ma lepsze rzeczy do roboty niż jedzenie
• Wymaga specjalnych sztućców lub naczyń
• Odmawia otworzenia buzi jeśli oferuje się mu pewne produkty
• Zjada mniej niż 10 rodzajów pożywienia
• Je produkty należące tylko do jednej kategorii (np. tylko mięso, tylko makarony)
• Je wciąż to samo na obiad
• Je ciągle to samo na kolację

Jak łatwo zauważyć, kłopotliwe nawyki żywieniowe są najczęstsze w rodzinach permisywnych, co więcej także zachowania wymienione przeze mnie w punkcie drugim występują z większym nasileniem w rodzinach permisywnych niż autorytarnych. Włóczenie się po kuchni i wypytywanie o posiłek nie zostało uwzględnione w powyższych punktach i jest charakterystyczne tylko dla rodzin autorytatywnych (zbalansowanych). Autorytatywny (zbalansowany) styl wychowania ujemnie koreluje z brakiem zaangażowania w posiłek, co oznacza po prostu, że dzieci z tych rodzin aktywniej biorą udział w rodzinnych posiłkach.

Skąd te różnice? Autorytarni i permisywni rodzice stosują inne strategie wychowawcze związane z posiłkami niż rodzice autorytatywni. Niebawem opiszemy nieskuteczne i skuteczne strategie zachęcania dzieci do jedzenia. Polub nasz funpage, aby nie przegapić nowości! Zapraszamy!   

Jeśli po przeczytaniu artykułu nadal masz jakieś pytania – zadaj je w komentarzu. Odpowiem najlepiej jak umiem.

Odpowiadamy zwykle we wtorki i piątki.

Jeśli wolisz, żeby Twoje pytanie zostało między nami skontaktuj się ze mną przez naszą stronę na Facebooku. Pozdrawiam Cię serdecznie. 

Bibliografia:

Podlesak, A. K., Mozer, M. E., Smith-Simpson, S., Lee, S.-Y., & Donovan, S. M. (2017). Associations between Parenting Style and Parent and Toddler Mealtime Behaviors. Current Developments in Nutrition, 1(6), e000570. doi:10.3945/cdn.117.000570 

Collins, C., Duncanson, K., & Burrows, T. (2014). A systematic review investigating associations between parenting style and child feeding behaviours. Journal of Human Nutrition and Dietetics, 27(6), 557–568. doi:10.1111/jhn.121